یادداشت‌های یک دیوانه

توضیحات

وجه مشخصه ی داستان های گوگول سادگی قصه نویسی، ویژگی قومی، امانت محض نسبت به زندگی، و بکر بودن و سرزندگی خنده آور آن هاست که همیشه تحت تأثیر احساس عمیق غم و دلتنگی قرار می گیرد. همه ی این ویژگی ها یک منبع دارند: گوگول شاعر است، شاعر زندگی حقیقی.
اولین تأثیری که هر یک از قصه های گوگول بر خواننده می گذارد این است که با خود بگوید: «چقدر همه ی این ها ساده، عادی، طبیعی، و حقیقی است، و درعین حال چقدر بکر و تازه.» این سادگی قصه نویسی، این صراحت لهجه، این پرهیز از نمایش پردازی، این پیش پاافتادگی و معمولی بودن اتفاقات قصه ها، علائم حقیقی و قطعی خلاقیت هستند: این شعری حقیقی است، شعر زندگی خود ماست.
تقریباً همه ی قصه های گوگول کمدی های سرگرم کننده ای هستند که با هیچ وپوچ شروع می شوند، با هیچ وپوچ ادامه می یابند، و به اشک ختم می شوند، و در پایان، زندگی نام می گیرند. قصه هایش همگی همین طورند: اولش سرگرم کننده، سپس غم! زندگی خود ما هم چنین است: اولش سرگرم کننده، و بعد غم. چقدر شعر، چقدر فلسفه، و چقدر حقیقت در این جا نهفته است!
نیکلای واسیلیویچ گوگول در یکم آوریل سال ۱۸۰۹ در سوروچنسی از ولایت پولتاوا روسیه به دنیا آمد. استعدادهای گوگول در دبیرستان شکوفا شد و همین جا بود که نخستین بار دست به کار نوشتن شد. پس از آن که سال ها رؤیای دیدار پوشکین را در سر داشت سرانجام در سال ۱۸۳۰ با وی ملاقات کرد و کم کم به محافل ادبی راه پیدا کرد. در سال ۱۸۳۵ چهار عنوان کتاب از گوگول منتشر شد و در همان سال ها بود که او را به عنوان هشیارترین و ماهرترین قصه نویس روسیه می خواندند. او در سال ۱۸۳۶ روسیه را ترک کرد و تا سال ۱۸۴۸ در رم زیست و طی این سال ها رمانی بزرگ به نام نفوس مرده را نوشت. انتشار این اثر اوج فعالیت گوگول بود و با استقبالی همگانی مواجه شد. پس از این دوران گوگول دچار وسوا س های مذهبی شد و نارضایتی اش از خویشتن شدت یافت و به نوشتن عقایدش به شکل نصیحت و موعظه پرداخت و برخلاف انتظار گوگول نه تنها استقبالی از آن نشد بلکه حتی پرشورترین طرفدارانش به دلیل عقاید سست و پشتیبانی اش از حکومت به وی تاختند. زمانی بعد به روسیه بازگشت و مجدداً دست به کار تکمیل رمان نفوس مرده شد اما در حالتی از بحران روانی چند روز پیش از مرگش تمام نسخه های دست نویس آن را سوزاند و سرانجام در چهارم مارس سال ۱۸۵۲ درگذشت.
مجموعه داستان «یادداشت های یک دیوانه» در سال ۱۸۴۲ منتشر شد و استقبال گرم خوانندگان و منتقدان ادبی را همراه داشت و او را در مقام قصه نویس تثبیت کرد. نشر نی این کتاب را با ترجمه ی خشایار دیهیمی منتشر کرده است.